KỸ NĂNG PHÁT HIỆN LỪA DỐI DÀNH CHO CÁC CHUYÊN GIA NHÂN SỰ

Khi nhân viên khiếu nại về tình trạng bị quấy rối, phân biệt đối xử, bắt nạt, bạo lực và các hành vi bất hợp pháp khác, lãnh đạo tổ chức sẽ yêu cầu những nhà nhân sự chuyên nghiệp điều tra làm rõ vấn đề. Vì vậy, kĩ năng phát hiện người nói dối được xem là một phần quan trọng trong kinh nghiệm của nhà quản trị nhân sự.

Johnson có khả năng nhận biết kẻ nói dối khi ông nói chuyện với một ai đó. Từng là một luật sư tại Mỹ, ông thường được giao nhiệm vụ kiểm chứng sự trung thực của những người tham gia phỏng vấn. Giờ đây, khi là một CEO của công ty Clear Law Institute tại Mỹ, ông hướng dẫn mọi người, đặc biệt là các nhà nhân sự chuyên nghiệp cách để nhận ra kẻ nào đang nói dối.

 
Ky-nang-phat-hien-lua-doi-danh-cho-nha-nhan-su-1.jpeg

Đừng tin vào những gì bạn nghĩ

Theo Johnson, những người điều tra nội bộ thường dựa dẫm quá nhiều vào các hành vi cử chỉ được cho là khuôn mẫu của sự lừa dối như bồn chồn, tránh né nhìn thẳng vào người đối diện để định luận rằng ai là người đang che giấu sự thật.

Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy không có bất cứ dấu hiệu nào chứng minh sự lựa dối một cách hoàn toàn. Trong thực tế, mọi người đều kém hơn họ nghĩ trong việc tìm ra kẻ nói dối. Thay vì đi tìm dấu hiệu của cảm xúc, nhà quản trị nhân sự chuyên nghiệp nên tập trung vào cách nói chuyện của người đối diện và lắng nghe cẩn thận từng chi tiết.

Jonhson đề nghị các nhà nhân sự nên thực hiện các cuộc điều tra nội bộ như một phóng viên thông thường hơn là một công tố viên cứng rắn.

Cách tiếp cận trực diện và sự công kích mạnh mẽ có thể đem lại một cái nhìn tốt nhưng không phải là kỹ thuật thẩm vấn hiệu quả trong mọi tình huống. Người nhân sự nên thiết lập một buổi đối thoại thoải mái để người được phỏng vấn có thể trình bày nhiều thông tin về tình huống đang được điều tra.

Xem xét lại các kỹ thuật điều tra hiện tại 

Nghiên cứu cho thấy các cuộc phỏng vấn nhận thức – kĩ thuật gợi nhớ về sự kiện trong quá khứ hiệu quả hơn những phương pháp truyền thống với hơn 50% chi tiết được cung cấp.

Đầu tiên, hãy giới thiệu bản thân và thiết lập mối quan hệ với người được phỏng vấn. Mục tiêu cần hướng đến ở đây là nhà nhân sự cần cho họ biết rằng không có một sự đánh giá nào diễn ra và đây chỉ đơn giản là một cuộc trò chuyện bình thường.
Tiếp theo đó, yêu cầu người được phỏng vấn tường thuật vài chi tiết trong tình huống đang điều tra, dùng những câu hỏi mở để kiểm tra xem họ có đang nói sự thật không.

Theo kinh nghiệm của Johnson, những người nói thật sẽ cung cấp nhiều chi tiết hơn trong khi những kẻ nói dối lại đưa ra một câu chuyện ngắn gọn. Trong những câu hỏi tiếp theo, người nói dối thường sẽ nhớ sai thông tin họ đã cung cấp trước đó. Tuy nhiên, họ cũng có thể chuẩn bị và ghi nhớ một kịch bản dựng sẵn. Do đó, để tìm ra được điểm sơ hở, nhà quản trị nhân sự cần hỏi những câu không nằm trong dự đoán của họ. Ví dụ, một người nói dối rằng anh ta đã đến nhà hàng cùng với bạn, hãy hỏi anh ta ai đến trước và họ ngồi ở đâu – những chi tiết sẽ không thể xuất hiện trong kịch bản dựng sẵn của anh ta.

Khuyến khích người được phỏng vấn kể chuyện và cố gắng đừng làm gián đoạn họ. Nhà quản trị nhân sự có thể khoanh vùng những chi tiết mâu thuẫn hoặc đánh dấu các đoạn cần biết thêm thông tin. Sau khi người được phỏng vấn kết thúc câu chuyện, nhà nhân sự có thể quay lại hỏi sau.

Nếu nghi ngờ người đối diện đang nói dối, nhà quản trị nên sử dụng kĩ thuật “đảo ngược trật tự” – thay vì để họ kể từ đầu đến cuối hãy yêu cầu họ bắt đầu từ đoạn kết thúc. Tuyệt đối đừng để ai biết sự nghi vấn dành cho họ, hãy giữ điều đó lại cho đến khi nhà quản trị biết chính xác chuyện gì đã xảy ra.

Dùng mạng xã hội để kiểm chứng sự nghi ngờ

Các trang Facebook hay Linkedin là những công cụ hỗ trợ tuyệt vời dành cho nhà quản trị nhân sự, đặc biệt là trong việc truy vấn xem ai là người nói dối.

Trong suốt quá trình điều tra, Johnson đã dùng mạng xã hội để chứng minh một vị giám đốc điều hành đã gian lận tài chính của công ty để trả chi phí cho con gái ông ta trong một trò chơi. Số tiền đội lên không được khai báo và vị giám đốc đã tạo ra nhiều chi tiết giả để ngụy tạo sự thật. Tuy nhiên, Johnson đã tìm ra trang Facebook của cô con gái và phát hiện ra hình ảnh của cha con họ trong trò chơi đó.

Dùng những kĩ năng điều tra trong quá trình tuyển dụng

 
Một vài ứng viên hay nói dối thông tin trên hồ sơ của họ. Khi sàng lọc hồ sơ, nhà quản trị nhân sự có thể áp dụng các kĩ năng điều tra trong quá trình phỏng vấn. Hãy bắt đầu xây dựng mối quan hệ với ứng viên, đặt các câu hỏi mở để họ được tự do nói về bản thân. Đánh dấu các mâu thuẫn và tìm hiểu xem hồ sơ của họ có phản ánh đúng kĩ năng, kinh nghiệm và trình độ của người đó hay không.
 
THEO SHRM.ORG
 
 
Để đồng hành trên hành trình quốc tế hóa trình độ quản trị nhân sự của những người làm nghề nhân sự tại Việt Nam theo chuẩn mực và đẳng cấp quốc tế, SHRM Vietnam và Trường Doanh Nhân PACE đã nghiên cứu triển khai Chương trình đào tạo “Quản trị Nhân sự Quốc tế” / “International Human Resource Management” (gọi tắt là “IHRM”). 
 
 
Chương trình đào tạo
 
QUẢN TRỊ NHÂN SỰ QUỐC TẾ
International Human Resource Management/IHRM

 

Quốc tế hóa trình độ quản trị nhân sự của những người làm nghề nhân sự tại Việt Nam theo chuẩn mực và đẳng cấp quốc tế

 

   Khai giảng: Ngày 13/09/2018 tại TP.HCM
Khai giảng: ngày 20/09/2018 tại Hà Nội


Vui lòng xem thông tin chi tiết về chương trình TẠI ĐÂY